Begin deze maand besprak ik met de collega’s Ton en Marja van de Scrumcoachschool mijn nieuwe workshop Teamcoachen voor Scrum Masters. Bij het doorspreken viel hun op dat ik veel voorbeelden gaf waar ik muziek in gebruikte. Nu is muziek maken mijn grote hobby en het is altijd prettig om voorbeelden te gebruiken die dicht bij je staan.
Een paar jaar geleden, toen ik de leergang Teamcoaching bij de School voor Coaching deed, hield ik de mensen van de afdeling waar ik leiding aan gaf al voor dat ik alles wat ik zou leren op hun zou uitproberen. Als ik na een trainingsdag aan het werk was met mijn team en ik miste de opmerking: “hé, training gehad?”, dan werd het hoog tijd om alsnog het geleerde in de praktijk te brengen. Soms ging dat goed en soms ging dat minder goed. De eerste keer voelt sowieso nogal eens gekunsteld, maar je weet pas of het bij je past als je het een keer geprobeerd hebt.
Nu wil ik jou graag gebruiken als testcase. Wat ik wil toetsen is namelijk of ik voldoende duidelijk kan maken wat muziek met mij doet en hoe ik daar mee om ga. Ook daar is het in veel gevallen zo dat je het een keer gedaan moet hebben voordat je het begrijpt. Als jij geen muziek maakt, kan het dus zijn dat je mijn voorbeeld niet begrijpt en dan komt de boodschap niet aan. Klaar? Daar komt ‘ie:
Begin dit jaar deed ik mee aan een workshop muziekimprovisatie van Oene van Geel. Oene is altviolist en, zoals hij het zelf zegt, een muziekavonturier. Tijdens de workshop gaven een aantal deelnemers aan dat ze niet wisten welke noot ze moesten spelen. Maar ja, die vrijheid is juist het bijzondere van improvisatie. Er was geen toonsoort afgesproken en ook geen akkoordenschema. We hadden dus nergens houvast aan. Wel waren er een paar afspraken over reageren op elkaar, of in ieder geval de afspraak dat je je bewust moet zijn over de interactie. Ga je met iemand mee, ga je er juist dwars tegenin of negeer je het totaal. Als je je er bewust van bent, zijn alle drie de mogelijkheden een reactie op wat er gebeurt. Daarbij vertelde Oene een voor mij heel belangrijke overtuiging: bij improvisatie is elke noot goed, hij kan pas fout worden na de volgende noot. Het gaat er dus vooral om hoe je met elke noot omgaat en hoe je hier verder mee gaat.
En hier komt de link met coaching.
Als je vrij wilt werken helpt het om de overtuiging te hebben dat elke interventie goed is. Het gaat er uiteindelijk om hoe jij vervolgens met de nieuw ontstane situatie omgaat. Hoe reageert de groep en wat doe jij daar vervolgens mee. Dat is de vertaling voor de coach voor werken in het hier en nu. Jouw interventie maakt ook deel uit van de actuele situatie. Het gaat erom hoe jij omgaat met de situatie na je interventie.
Zowel in de muziek als in het coaching ga je het pas merken als je het doet. Zoek een veilige situatie en begin gewoon met proberen. Voor zingen kan dat de badkamer zijn, voor coachen kan dat een team zijn dat je goed kent of een een veilige omgeving in een training of workshop. Door te proberen en open te staan voor de reactie ontwikkel je je eigen repertoire, muzikaal en coachend. Soms klinkt het nergens naar en soms wordt het mooier dan je je had kunnen voorstellen.
